محمدرضا شجریان بدون شک یکی از بزرگترین اساتید موسیقی سنتی در ایران است که آلبوم های بسیاری در این زمینه دارد . شهرت اصلی او بدلیل اجرای تصنیف های ملی میهنی و سبک صدایش است. شهرت او حتی سطح جهانی دارد بطوری که سایت آسیاسوسایتی او را مشهورترین موسیقیدان سنتی ایران معرفی کرده . همچنین روزنامه ونکوورسان او را یکی از هنرمندان مهم جهان معرفی کرده است.

محمدرضا شجریان دارای دو فرزند به نام های همایون و مژگان میباشد که هر دو در زمینه موسیقی فعالیت دارند. مهدی شجریان پدر محمدرضا که دارای صدای خوشی بود تمایل داشت محمدرضا را تعلیم دهد. محمدرضا شجریان در کاستی به نام خاطرات پدر به عشق عمیقی که نسبت به پدرش داشته و در مورد صدای پدر و کودکی اش چنین می گوید : پدرم متولد مشهد است. پدربزرگم حاج آقا سید علی اکبر طبسی یکی از مالکان مشهور طبس بود او صدای فوق العاده خوبی داشت ولی جز در محافل خصوصی و در نزد دوستان صمیمی جای دیگری نمی خواند. وقتی پدرم فقط 12 سال داشت پدر بزرگم فوت کرد و پدرم بهترین معلم آواز خود را از دست داد. دوستان پدرم را به حاج آقا سید محمد عرب برای تلاوت قرآن معرفی کردند و پس از سالها مرین و ممارست وی بهترین معلم قرآن مشهد شد. من به خوبی به خاطر دارم که وقتی 3 یا 4 ساله بودم صبح های جمعه جلسات تلاوت قرآن در منزل ما برگذار می شد.

شاید یکی دیگر از دلایل سرشناس بودن محمدرضا شجریان را می‌توان به لیست شاگردانش که همگی استادان بنامی هستند همچون ایرج بسطامی ، حسام الدین سراج و پسرش همایون شجریان مرتبط دانست. شجریان همچنین در قرائت قرآن نیز فعالیت داشته و دعای ربنا معروف‌ترین تلاوت قرآن او می‌باشد.

 خلاصه ای از زندگی استاد محمدرضا شجریان

سال 1331 بود که برای اولین بار تلاوت قرآنش از رادیو خراسان پخش شد و در سال 1338 هم نخستین بار با یک معلم موسیقی در دانشسرای مقدماتی در مشهد آشنا شد. او پس از دریافت دیپلم دانش سرای عالی در آموزش و پروش استخدام شد. در همین زمان شجریان با ساز سنتور آسنا شد و یادگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع کرد. 

محمدرضا شجریان در سال 1340 با  فرخنده گل افشان ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه دختر و یک پسر بود . در سال 1346 به تهران مهاجرت کرد . اما بدلیل اینکه پدر شجریان دوست داشت این خانواده بیشتر با فعالیت های قرآنی شناخته شوند شجریان تا سال 1350 با نام مستعار سیاوش بیدگانی با رادیو همکاری می کرد ولی بعد از این پدرش اجازه داد تا با نام خودش به فعالیت بپردازد. محمدرضا در سال 1356 در مسابقات تلاوت قرآن کشوری رتبهٔ اول را به دست آورد. شجریان در اسفندماه سال 1357 شرکت دل‌آواز را بنیان‌گذاری کرد.

او در سال 1358 دعای ربنا و مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین خواند ابتدا به قصد این که به هنرجویان آموزش دهد و بهترین را در ماه رمضان برای افطار پخش کنند اما رادیو همان اجرای خودش را پخش کرد و این دعا به مدت سی سال از اصلی ترین برنامه‌های رادیو در ماه رمضان بودند.

او در سال های دهه 60 همکاری های بسیار زیادی با پرویز مشکاتیان داشت که حاصل آن آلبوم های بیداد، آستان جانان، سرّ عشق (ماهور)، نوا، دستان، گنبد مینا و جان عشاق بود. شجریان در ۵۳ سالگی پس از طلاق فرخنده گل‌افشان و در سال 1371 با کتایون خوانساری آشنا شد و با وی ازدواج کرد. حاصل ازدواج دوم او پسری به‌ نام رایان است که در سال 1376 در کانادا متولد شد.

شجریان در سال 1389 آثار خطاطی خود را در نمایشگاهی در تالار وحدت به نمایش گذاست. او علاوه بر آوازخوانی علاقه ی زیادی به خوشنویسی ایرانی دارد و از سال 1344 به فراگیری نستعلیق نزد ابراهیم بوذری و حسین میرخانی پرداخته بود او در حال حاضر دارای درجه ممتاز در خط نستعلیق می‌باشد. همچنین ساز های صراحی، شهر آشوب، ساغر، کرشمه، سبو و… نیز از سازهای ابداعی او می باشند.

جوایز و افتخارات

یونسکو و گرمی

شجریان در سال 1378 موفق شد جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار را از طرف سازمان یونسکو در پاریس را کسب کند. این جایزه هر پنج سال به هنرمندی که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش تلاش می کند اهدا می‌شود. پیش از وی این جایزه را نصرت فاتح‌ علی‌خان خواننده قوالی از پاکستان دریافت کرده بود. همچنین در سال 2006 نشان موتزارت را نیز سازمان یونسکو دریافت کرد. شجریان ۲ سال به خاطر آلبوم‌های فریاد و بی تو به سر نمی‌شود نامزد جایزه گرمی شد.

نشان شوالیه

او توانست نشان شوالیهٔ ملی لیاقت در آیینی رسمی را در شامگاه دوم تیر 1393 در سفارت فرانسه در تهران کسب کند. شجریان نشان عالی وزارت فرهنگ و هنر دولت فرانسه را از برونو فوشه سفیر فرانسه در تهران دریافت کرد و نامش در رتبه کسانی که این نشان را از دولت فرانسه دریافت کرده اند ثبت شد. محمدرضا شجریان و شهرام ناظری تنها خوانندگانی هستند که تاکنون این جایزه را دریافت کرده‌اند. البته حسین علیزاده این نشان را به دلایلی رد کرد.

قدردانی در دانشگاه استنفورد

محمدرضا شجریان به عنوان استاد آواز ایرانی در مراسم متعددی مورد تقدیر قرار گرفته است از جمله مراسمی با نام سومین سال بزرگداشت ادب و هنر پارسی در دانشگاه استنفورد آمریکا بر‌گزار شد که طی آن جایزه این بزرگداشت توسط بنیان‌گذار آن بیتا دریاباری که همسر سابق امید کردستانی یکی از مدیران ارشد شرکت گوگل است به محمدرضا شجریان استاد موسیقی ایرانی تعلق گرفت.

در این مراسم محمدرضا شجریان پس از دریافت جایزه پشت تریبون قرار گرفت و ضمن تشکر از دانشگاه استنفورد و بیتا دریاباری به سوالات جمع حاضر در سالن که بیشتر ایرانی بودند پاسخ داد. لازم به گفتن است که این جایزه توسط بخش مطالعات ایرانی دانشگاه استنفورد آمریکا بنیان نهاده شده و در اولین سال برگزاری این مراسم، سیمین بهبهانی نویسنده و غزل‌سرای معاصر ایرانی این جایزه را دریافت کرده بود.

منتخبی از آثار استاد محمدرضا شجریان

آلبوم رندان مست

رندان مست

باد صبا

چشمه یاری

آلبوم سرود مهر

تصنیف نیایش

تکنوازی تار

مثنوی بیات ترک

آلبوم آرام جان

ساز و آواز

تصنیف نه قدرت

تصنیف دلم دلم

آلبوم رسوای دل

دل شیدا

تصنیف غم عشق

تصنیف تار زلف

آلبوم چشمه نوش

قطعه ضربی نغمه اصفهان

قطعه ضربی تار

تصنیف قدیمی نوا

آلبوم سر عشق

تکنوازی سه تار

تکنوازی نی

تکنوازی سه تار

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: